سيد حسن تقي زاده


سياستمدار - نويسنده و مورخ
تاریخ تولد : 1256 ه ش
تاریخ وفات : 1348 ه ش
محل تولد : تبريز
محل وفات : تهران
سيد حسن تقي زاده

سيد حسن تقي‌زاده سياستمدار،نويسنده و مورخ دوره معاصر در سال 1256 ه.ش در تبريز و در خانواده‌اي اهل علم و تقوي متولد شد. پدر وي سيد تقي از علماء مشهورتبريز بود كه در زمان تولد حسن داراي بيست و چهار سال سابقه تدريس در حوزه علميه اين شهر (و مقام مقتداي روحاني) بود.

سيد حسن در چهار سالگي شروع به تحصيل كرد و تا چهارده سالگي كتب فارسي معمول آن زمان را مطالعه كرد و مقدمات عربي و منطق و فقه و اصول را نزد پدر و ساير علماي تبريز فراگرفت. در سنين چهارده تا هيجده سالگي بتدريج تحولي در رشته تحصيلات و افكار تقي زاده بوجود آمد و به علوم رياضي قديم وكلام و حكمت و طب قديم روي آورد و دور از چشم پدر در راه علوم خفيه و تصوف و عرفان گام نهاد. تقي زاده در هيجده سالگي (پس از فوت پدر) آزادانه به تحصيل علوم جديد پرداخت و طب و تشريح و غيره را نزد ميرزا نصرا... سيف الاطباء و دكتر محمد كرمانشاهي آموخت و سپس به ياد گيري زبان فرانسه پرداخت. سيد حسن سپس به تحصيل در مدرسه دارالفنون مظفري تبريز پرداخت. وي در سال 1316 با همكاري تني چند از دوستان مدرسه اي بنام تربيت تأسيس كرد كه پس از چندي تعطيل شد و كتابفروشي نيز در تبريز بنا نهاد كه محل تجمع روشنفكران آن عهد تبريز بود. تقي زاده در اين ايام كتاب عجايب آسماني كاميل فلاماريون را به فارسي ترجمه كرد و پس از آن در مدرسه آمريكايي تبريز به فراگيري زبان انگليسي پرداخت و نزد يكي ازمعلمان آمريكايي درجات عاليه علوم طبيعي را فرا گرفت. سيد حسن در سال 1320 به همراه ميرزا محمد علي خان تربيت و ميرزا سيدحسين خان عدالت و ميرزا يوسف خان آشتياني اعتصام مجله‌اي علمي و ادبي بنام گنجينه فنون را منتشر ساخت كه يك سال بطول انجاميد. پس از آن در سال 1322 به قفقاز، استانبول، مصر، بيروت و دمشق سفر كرد و در آنجا باجرجي زيدان نويسنده كتاب( علي صوت العداله الا نسانيه) (مدير مجله الهلال) و نيز مفتي نامدار مصر شيخ محمد عبده ملاقات كرد و پس از بازگشت به ايران و امضاي فرمان مشروطيت به نمايندگي مردم تبريز به مجلس راه يافت. وي پس از به توپ بستن مجلس به اروپا رفت و مجله كاوه را درآلمان منتشر ساخت. تقي زاده با انتقال قدرت از قاجار به پهلوي مخالف بود اما پس از تأسيس سلسله پهلوي چندين مرتبه به مناصب مهم دولتي مثل وزارت فوايد عامه،دارائي، سفارت فرانسه و انگلستان و ساير مشاغل سياسي منصوب شد. تقي زاده مدتي نيز در دانشگاه كمبريج ، مدرسه مطالعات شرقي لندن و دانشگاه كلمبيا زبان و ادبيات فارسي تدريس كرد و بارها در مجامع و كنگره هاي علمي مختلف به ايراد سخنراني پرداخت.سيد حسن تقي زاده در سال 1348ه.ش در تهران درگذشت . وي دهها مقاله ادبي و اجتماعي، علمي و تحقيقي نيز در مجله كاوه (كه به‌سرپرستي خود او در سالهاي 1915-1920 ميلادي در برلين منتشر مي شد) چاپ نمود.مجموعه مقالات تقي زاده بعدها به همت ايرج افشار در چندين مجلد چاپ و منتشرگشت.

Addthis
FacebookMySpaceTwitterDiggDeliciousStumbleuponGoogle BookmarksRedditNewsvineTechnoratiLinkedinRSS Feed