نخستین شاعر بزرگ ایران : محمد رودکی
´´ابوعبدالله جعفرابن محمد رودکی´´ در قرن سوم هجری در حدود سالهای 250 تا 260ه. ق در روستای بنج رودک، در نزد یکی سمرقند، متولد شد.
تولد رودکی با تولد دو چهره از بزرگان تاریخ علم، محمد بن زکریای رازی پزشک نامدار ایرانی و ابونصر فارابی فیلسوف نامی ملقب به معلم ثانی همراه بوده است. رودکی در کودکی بسیار تیزهوش و با حافظه بود، چنانکه در هشت سالگی قرآن را حفظ کرده بود. همچنین آوازی خوش داشت و به سبب همین خوش آوازی به خوانندگی و نوازندگی کشیده شد و نواختن بربط را آموخت و در این هنر استاد شد. رودکی بزرگترین و مشهور ترین شاعر دوره سامانی بود. وی نخستین شاعر مهم زبان فارسی و به عنوان پدر شعر فارسی شهرت دارد. کسانی که پیش از او به فارسی شعر گفته اند اشعار شان زیاد نبوده و از حیث روا نی و استحکام نیز بپای اشعار رودکی نمی رسیده است. اهمیت رودکی در تاریخ ادب ایران نه تنها به سبب آن است که وی پیش از شاعران بزرگ دیگر به سرودن شعر فارسی روی آورد، بلکه از آن جهت نیز هست که انواع مختلف شعر فارسی را به زیبا ترین و رسا ترین صورت ابداع کرد. او نخستین شاعری است که قالب های گوناگون شعر فارسی را بر پایه ای استوار بنا نهاد و راه را برای ظهور بزرگانی چون فردوسی و سایر استادان عصر غزنوی هموار کرد. رودکی بعدها به بخارا می رود و به دربار سامانی راه می جوید و فوق العاده مورد محبت و احترام پادشاه و درباریان قرار می گیرد و در دربار به نعمت و ثروت می رسد. سرانجام رودکی در پی آزار و اذیت عده ای، از دربار طرد شد و در سال 329 ه. ق در همان روستای زادگاه خویش در فقر درگذشت .
تور داخلی
تور افغنستان
