سبلان در غرب شهر اردبیل 4811 متر از سطح دریا ارتفاع دارد.رشته کوه آتشفشانی خاموش سبلان ازدره قره سو در شمال غرب اردبیل اغاز می شود و در جهت شرقی – غربی با طول و عرض تقریبی 60 و 48 کیلومتر تا کوه قوشاداغ در جنوب اهر امتداد می یابد.
سبلان پس از دماوند معروفترین کوه آتشفشانی خاموش ایران است ،در دهانه مخروطی شکل قله آن دریاچه بسیار زیبایی به وجود آمده است که در طول سال پوشیده از برف و یخ است. قله مخروطی سبلان دارای برف های دایمی است و آثار یخچالهای قدیمی نیز در به خوبی مشخص است.
بلندترین قله سبلان «سلطان ساوالان» نام دارد و دومین قله آن را «حرم داغی » می گویند که نوکی تیز و غیر قابل صعود دارد ،قله سوم که ارتفاع آن نسبت به سلطان ساوالان کم تر است، کوه «جنوار داغی » نام دارد. به جز حرم داغی و سلطان ساوالان چند کوه و قله دیگر وجود دراد که از جمله می توان به گؤی داغ، کسری داغ، آغان داغ و قزل گل داغی اشاره کرد.
گردنده های سبلان «یالان »،«ایری» و« صائین» نامیده می شود که دارای رطوبت دائمی و سرسبزی و طراوت و خرمی بسیار زیادی است. یکی از ویژگی های بارز این منطقه وجود ده ها چشمه آب معدنی آب گرم است که در اطراف این کوهستان از سرعین گرفته تا «قوتورسو» پراکنده اند این آبها بیشتر در سرعین متمرکزند .
تجزیه شیمیایی و مطالعه هیدرولوژی آب ها نشان میدهد منشا اعماق زمین است که ضمن عبور از لایه های مختلف زمین، مقداری مواد معدنی مانند کربنات ها و سولفات ها را در خود حل می کند. چشمه های زلال و گوارا ،آب و هوای مطبوع همه و همه حکایت از باروری منطقه با اکولوژِی بی مانند دارد.
در این منطقه بیش از 3000 نوع رستنی دارد که در میان آن ها تیره های نعناع ، گل سرخ، خشخاش، زنبق، نخود، شب بو، آلاله و انواع گیاهان به وفور دیده می شود. به گزارش سازمان حفاظت محیط زیست ،در محدوده سبلان 11 زیستگاه وحوش شناسایی شده که اهم آنها عبارتند از: زیستگاه «حاجیلو» در 22 کیلو متری مشکین شهر، «آقابابا» در نزیکی قریه «آقا محمد بیگلو»، «ونیل» (ارواداغی) در شمال غرب اردبیل، «هرم داغ» در دامنه شمالی کوه هرم داغ، «ساربانلار»،«جین دره سی» در محدوده کوه های زیروه و زیستگاه «شیروان دره سی»، که در این زیستگاه ها کل و بز، قوچ و میش خرس قهوه ای، خوک، خرگوش، روباه، گرگ، کبک دری، آهو و مرغابی زندگی می کنند.
ویژگی دیگر محیط سبلان وجود تالاب های فراوان است.از جمله می توان به تالاب «قره گؤل »و« هوشنگ میدانی » و «تالاب ملا احمد» اشاره کرد که در آن پرندگان و حیوانات وحشی زندگی می کنند.
در بحث توانایی بالقوه منطقه سبلان، واقعیت های زیر قابل طرح است:
- سبلان سرشار آب است.
- منطقه سبلان از مناطق شگفت آسیا است و زیبایی های طبیعی بسیار تازه دارد.
- سبلان چندین چشمه آب معدنی دارد که همه آنها دارای خواص درمانی متعدد هستند.
- سبلان از نظر زیست محیطی منطقه ای پربار است . زیستگاه های حیات وحش ،دریاچه ها ، تالاب ها و اکوسیستم های جانوری- گیاهی حکایت از یک منطقه زیست محیطی با ویژگی های یگانه دارد.
- سبلان مرکز تولید بهترین و معروف ترین عسل ایران است.
- سبلان یکی از زیبا ترین دریاچه ها را در قله خود به ارتفاع 4811 متر جای داده است.
سبلان را سه شهر زیبا یعنی سراب، اردبیل، و مشگین شهر، و بیش از 1000 آبادی در میان گرفته اند. از سه شهر مذکور مسیرها ی کوهنوردی و راهپیمایی برای قله سبلان وجود دارد. بهترین و مناسبترین مسیر، مسیری است که از طریق اردبیل – قوتورسو به قله سبلان منتهی میشود. فتح سبلان از محل قوتورسو تا قله حدود 8 ساعت طول می کشد. این مسیر یکی از زیباترین مسیرهای کوهنوردی ایران است.
در فراز قله سبلان ، بلندترین دریاچه ایران قرار دارد که آبی بسیار گوارا و سرد دارد، اطراف این دریاچه مملو از ستون های یخی و قندیل های آویزان یخی است که زیبایی های آن جلوه مینماید. مراجعت از قله برای پیشگیری از پیاده روی شبانه می باید قبل از ساعت 3 عصر شروع شود تا پیش از پایان روشنایی روز در کمپ قوتورسو بیتوته شود. مدت مورد نیاز فتح قله سبلان از اردبیل حدود سه روز طول می کشد.
آدرس :غرب شهر اردبیل
نوع بنا : طبیعی
